BAHS-MUNOZARAGA ASOSLANGAN YONDASHUV ORQALI CHET TILI O‘QITISH METODIKASINI TAKOMILLASHTIRISH MASALALARI
DOI:
https://doi.org/10.70728/conf.v2.i03.005Keywords:
polemika, chet tili o‘qitish, metodika, tanqidiy fikrlash, ma’rifatparvarlik, jadidchilik.Abstract
Ushbu maqolada chet tillarini o‘qitish metodikasini takomillashtirish muammolari polemik (bahs-munozara) jihatlarini integratsiya qilish orqali tahlil qilinadi. Polemika — bu tuzilgan bahs va intellektual qarama-qarshilik sifatida talqin qilinib, talabalar kommunikativ kompetensiyasini, tanqidiy fikrlashini hamda madaniy ongini rivojlantirishda muhim omil sifatida ko‘riladi. Maqolada Yevropa ma’rifatparvarlik davri hamda Jadidchilik harakatining tarixiy tajribasiga tayanilgan holda, bahs-munozarali yondashuv chet tillarni o‘qitish jarayonini boyitishi ta’kidlanadi. Tadqiqotda nazariy qarashlar va amaliy pedagogik strategiyalarni uyg‘unlashtiruvchi taqqoslama-tahliliy metod qo‘llanilgan. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, polemik diskurs o‘quvchilarning aqliy faolligini oshiradi, ijodkorlikni rag‘batlantiradi hamda mustaqil fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantiradi. Mavzudagi metodik yangilik faqat yodlashga asoslangan an’anaviy yondashuvlardan chiqib, dars jarayoniga polemik muhokamalarni kiritish orqali madaniyatlararo kompetensiya va kognitiv moslashuvchanlikni kuchaytirish lozimigini ta’kidlaydi.
References
1. Israel, J. (2001). Radikal ma’rifatparvarlik: Falsafa va zamonaviylikning shakllanishi (1650–1750). Oksford: Oksford universiteti nashriyoti.
2. Pavlova, L. G. (2017). Ta’limda intellektual bahs madaniyati. Moskva: Nauka.
3. Russo, J.-J. (1762). Ijtimoiy shartnoma. Parij: Mark-Mishel Rey nashriyoti.
4. Spence, G. (1995). Qanday qilib bahs yuritib har safar g‘alaba qozonish mumkin. Nyu-York: Sent-Martin Press.
5. Saakyan, R.Yu. (tahrirda: Саакин R.Yu.) Ma’rifatparvarlik va jadidchilikni o‘rganishning asosiy yondashuvlari. Medicine, Pedagogy and Technology: Theory and Practice, 3(1), 183–188.
6. Saakyan, R.Yu. Yevropada pamflet va polemika janrlarining tarixiy rivojlanishi: O‘rta asrlardan ma’rifatparvarlik davrigacha. Medicine, Pedagogy and Technology: Theory and Practice, 2(10), 199–204.
7. Saakyan, R.Yu. Abdurauf Fitratning jadidchilik kontekstidagi polemik g‘oyalari: O‘zbekiston ijtimoiy islohotlari va adabiyotiga qo‘shgan hissasi. Medicine, Pedagogy and Technology: Theory and Practice, 2(11), 88–95.
8. Saakyan, R.Yu. Polemikaning evolyutsiyasi: qadimgi falsafadan raqamli diskursgacha. Qo‘qon DPI, Ilmiy xabarlar, 2025-yil, 3-son, A seriya, 888–897-betlar.
9. Saakyan, R.Yu. Daniel Defoening 17–18-asr ingliz adabiyotidagi polemik va pamflet janrlariga ta’siri. The Lingua Spectrum Journal, 3-jild, 2025-yil mart, 127–133-betlar.
10. Saakyan, R.Yu. Antik davrda ritorik polemika va intellektual qarama-qarshilik. “New Renaissance” jurnali.
11. Saakyan, R.Yu. Ma’rifatparvarlarning tanqidiy fikrlash rivojiga ta’siri. Modern Science and Research Journal, 2025-yil 27-yanvar, 1039–1047-betlar.