Vol. 2 No. 09 (2025): International Journal of Science and Technology
Articles

AGENS VALENTLIGIGA EGA BO‘LMAGAN SO‘ZLARDA SHAXS VALENTLIGINING VOQELANISH XUSUSIYATLARI

PDF
  • Shokirova Xavasxon Nurmamatovna,
  • Abdusalomova Madinaxon Toxirjon qizi

Published 23-06-2025

Keywords

  • kesimlik, kategoriya, nutqiy voqelanishi, agens, ega, shaxs, fel, agens valentligi, valentlik, shaxs aktanti, shaxsson, subekt, turkiy tillar, grammatik sintaktik kategoriya, leksik-semantik qobiliyat, funksional-sintaktik kategoriya, semantik valentlik, grammatik shakllar, morfologik shakllar, mantiqiy subekt.
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

How to Cite

AGENS VALENTLIGIGA EGA BO‘LMAGAN SO‘ZLARDA SHAXS VALENTLIGINING VOQELANISH XUSUSIYATLARI. (2025). INTERNATIONAL JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY, 2(09), 6–7. https://doi.org/10.70728/tech.v2.i09.002

Abstract

Maqolada agens valentligining nutqiy voqelanishida agensning egaga teng kelishi va aksincha, egaga teng kelmaslik kabi ikki holatning mavjudligi sababli, yani agens bilan ega mos kelgan o‘rinlarda [A=E≠R] voqelanishi mumkinligi, agens, ega va shaxs bir-biriga mos bo‘lgan holatda shaxsning egaga munosabati qanday bo‘lishidan qati nazar, agensning egaga mos kelmagan va eganing shaxs-songa teng bo‘lgan holati voqelanishi, kesimlik kategoriyasi shakllar tizimidan iborat bo‘lganligi sababli uning tarkibidagi to‘rt kategoriya alohida valentlik hosil qilishi haqida so‘z boradi. 

PDF

References

  1. Akramov T. Birikmali ot-kesimlar // O‘zbek tilshunosligi va adabiyotshunosligi masalalari. Namangan ped. institutining asarlari. – Namangan, 1967. – B. 26.
  2. Akramov T. Ot kesimlarining o‘rganilish tarixidan– «Tilshunoslik va adabiyotshunoslikka oid tadqiqotlar». –Toshkent, 1965. – 132 b. Gegel G.V. Nauka logiki. – M.: Misl,
  3. 1972. – S. 9-31. Tom 3. 1973. Tom 2. – S.31.
  4. Meshaninov I.I. Glagol. – L.: Nauka, 1982. – 272 s. Panfilov V.V. Grammatika i logika. – M.: Izd-vo AN, 1963. – S. 79. Potebnya A.A. Iz zapisok po russkoy grammatike. – M.: Prosveshenie, 1985. – 287 s.
  5. Xayrulaev M., Haqberdiev M. Mantiq. – Toshkent: O‘qituvchi, 1993. – 146 b. G‘ulomov A., Asqarova M. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. –Toshkent, 1987. – B. 87;
  6. Shokirova X. O‘zbek tilida kesimlik kategoriyasi va shaxs aktanti. O‘quv qo‘llanma. – T: Yangi asr avlodi, 2012. – 128 b.
  7. Shokirova X. Tilning lingvosemiotik strukturasi (semantiksigmatik, sintaktik-pragmatik aspekt asosida). – Farg‘ona.: Classic, 2022. – 176 b.
  8. Shokirova Kh. The object of pragmatics – the basic of progmatical approach. TJSS Thematics journal of Social Sciences.Vol-7-Issue-5 2021. – P.41-47. SJIF-7.20 № 23.
  9. Shokirova Kh. Personal dexterity options. Academicia. An international Multidisciplinary Research Journal.Vol.11, Issue 5 may 2021. – P.789-797. SJIF 7.492 № 23. Shokirova H. Hidden pragmalinguistics – pragmatic potential. International Scientific Journal ISJ Theoretical Applied Science Philadelphia, USA issue 01, volume 105
  10. January 30, 2022. – P.268-272. SJIF-8.997 № 23.
  11. Shokirova H. O‘zbek tilining sohada qo’llanishi. –Farg’ona: Classik, 2023. – 268 b.
  12. Shokirova H. Savodxonlik asoslari. – Farg’ona: Super Poligraf Servis, 2024. – 168 b.
  13. Shokirova H. Semiotik model konsepsiyasi. “Ilmiy xabarlar” jurnali. Qo’qon davlat pedagogika institute. – 2024, dekabr. Respublika OAK jurnali.